ละมั่ง ละอง เป็นชื่อเรียกตัวผู้ ส่วนละมั่งเป็นชื่อเรียกตัวเมีย ความสูงที่ระดับไหล่ 1.2 – 1.3 เมตร หนักราวๆ 95-150 กิโลกรัม ชอบอยู่รวมกันเป็นฝูงเล็กๆออกหากินทั้งยังกลางวันแล้วก็ตอนกลางคืน กินใบไม้ ใบหญ้า
รวมทั้งผลไม้เป็นอาหาร ออกลูกทีละ 1 ตัว ตั้งท้องโดยประมาณ 7-8 เดือน มีสองชนิดย่อย คือ C. e. thamin และก็ C. e. siamensis เดี๋ยวนี้ละองและก็ละมั่งได้สูญพันธุ์ไปจากธรรมชาติของไทยไปแล้ว แต่ว่าคาดว่ายังมีเหลืออยู่ตามบริเวณแนวเขาพนมดงรัก ชายแดนไทย-กัมพูชา และก็บริเวณเทือกเขาตะนาวศรีชายแดนไทย-ประเทศพม่า
ชื่อสามัญ : Eld’s Deer
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cervus eldi
ชื่ออื่น : _…
พะยูน สัตว์ทะเลเลี้ยงลูกด้วยนม น้ำหนักราว 300 กิโลกรัม ชอบอยู่รวมกันเป็นฝูง กินหญ้าทะเลตามบริเวณน้ำตื้นใกล้ชายฝั่ง ออกลูกทีละ 1 ตัว ตั้งท้องนาน 1 ปี ลดปริมาณลงมากเพราะว่าติดอวน
และก็หญ้าทะเลซึ่งเป็นแหล่งอาหารสำคัญถูกทำลาย ปัจจุบันนี้เจออยู่รอบๆเกาะลิบงรวมทั้งหาดเจ้าไหม จังหวัดตรัง โดยประมาณ 40-50 ตัว
ชื่อสามัญ : Dugong
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Dugong dugon
ชื่ออื่น : หมูน้ำ, ปลาพะยูน…
แรด มีนอเดียว ความสูงที่ระดับไหล่ 1.70-1.75 เมตร น้ำหนัก 1,500-2,000 กิโลกรัม ชอบนอนในปลัก โคลนตม หนองน้ำ เพื่อไม่ให้ถูกแมลงรบกวน มีสายตาไม่ค่อยดีนัก แต่ว่าประสาทสัมผัสในการรับกลิ่นดีมาก
ชอบกินยอดไม้ ใบไม้แล้วก็ผลไม้ ตกลูกทีละ 1 ตัว ตั้งท้องนาน 16 เดือน อาศัยอยู่ในป่าทึบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณที่มีแหล่งน้ำอุดมสมบูรณ์ ครั้งหนึ่งเคยมีเจอในบริเวณป่าชายแดนไทย ประเทศพม่า ลงไปทางใต้ แต่ไม่มีผู้ใดพบแรดในธรรมชาติในประเทศไทยเป็นเวลากว่า 30 ปีแล้ว ประชากรแรดในประเทศอื่นๆก็อยู่ในภาวะคล้ายคลึงกัน ตอนนี้ยังมีเหลือแรดอยู่ในธรรมชาติเพียง 20-30 ตัวเท่านั้น โดยอยู่ในอุทยานแห่งชาติแห่งหนึ่งในประเทศเวียดนาม
ชื่อสามัญ : Javan Rhinoceros
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Rhinoceros sondaicus
ชื่ออื่น : แรดชวา…
สมเสร็จ เป็นสัตว์หากินเวลากลางคืน น้ำหนักโดยประมาณ 250-300 กิโลกรัม มีประสาทสัมผัสทางกลิ่นแล้วก็เสียงดีมาก
มีจมูกเหมือนงวงช้าง รูปร่างเหมือนหมู เท้าเหมือนแรด ก็เลยเรียกว่าผสมเสร็จหรือสมเสร็จ มักหากินตามที่รกทึบ ตกลูกทีละ 1 ตัว ตั้งท้องนาน 13 เดือน พบบริเวณป่าชายแดนไทย-ประเทศพม่า ตลอดลงไปจนถึงภาคใต้ของไทย
ชื่อสามัญ : Malayan Tapir
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Tapirus indicus
ชื่ออื่น : ผสมเสร็จ…
เก้งหม้อ เป็นเก้งที่มีสีคล้ำกว่าเก้งธรรมดา ทางด้านบนสีดำตัดกับสีขาวด้านล่างชัดเจน บริเวณโคนเขามีขนยาวแน่นแล้วก็ฟูเป็นกระจุก
ชอบอาศัยอยู่เดี่ยวๆในป่าดงดิบตามลาดเขา จะอยู่เป็นคู่เฉพาะในฤดูผสมพันธุ์เท่านั้น กินใบไม้ หญ้ารวมทั้งผลไม้ ตกลูกครั้งละ 1 ตัว ตั้งท้องนาน 6 เดือน พบบริเวณชายแดนไทย-พม่า และก็ในภาคใต้ของไทย เป็นสัตว์ในตระกูลกวางที่หายากที่สุดชนิดหนึ่งของโลก
ชื่อสามัญ : Fea’s Barking Deer
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Muntiacus feai
ชื่ออื่น : เก้งดำ, กวางจุก…
กวางผา มีลักษณะคล้ายแพะ ความสูงที่ระดับไหล่ 50-70 เซนติเมตร น้ำหนักโดยประมาณ 20-32 กิโลกรัม มีขาแข็งแรงสามารถกระโดดตามชะง่อนผาได้อย่างว่องไวรวมทั้งแม่นยำ เจอตามยอดเขาสูงชัน สูงจากระดับน้ำทะเลมากกว่า 1,000 เมตร
ซึ่งมีอากาศหนาวเย็นเกือบทั้งปี อาหารตัวอย่างเช่น พืชตามสันเขารวมทั้งผาหิน ตกลูกทีละ 1 ตัว ตั้งท้องนาน 6-8 เดือน อายุโดยประมาณ 8-10 ปี ตอนนี้คงเหลืออยู่จำนวนน้อย พบรอบๆเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่ตื่น จังหวัดตาก
ชื่อสามัญ : Goral
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Naemorhedus griseus
ชื่ออื่น : ม้าเทวดา…
แมวลายหินอ่อน เป็นแมวป่าขนาดกลาง น้ำหนักราวๆ 4-5 กิโลกรัม อยู่ในป่าดงดิบและก็ป่าดิบชื้น ชอบอยู่บนต้นไม้
หากินในช่วงกลางคืน อาหารดังเช่น แมลง งู นก หนู และก็สัตว์กินนมขนาดเล็ก ปัจจุบันหายากมาก มีรายงานเจอเพียงแต่ไม่กี่ที่แค่นั้น เป็นต้นว่า เขตรักษาประเภทสัตว์ป่าห้วยขาแข้ง อุทยานแห่งชาติปางสีดา อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ รวมทั้งอุทยานแห่งชาติทับลาน
ชื่อสามัญ : Marbled Cat
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Pardofelis marmorata
ชื่ออื่น : _…
ควายป่า เป็นบรรพบุรุษของควายบ้าน ขนาดของลำตัวใหญ่กว่าควายบ้าน รอบคอด้านหน้ามีรอยสีขาวเป็นรูปพระจันทร์เสี้ยวหงายอยู่ เรียกว่า “รอยเชียดคอ” ขาทั้งสี่มีสีขาวเหมือนใส่ถุงเท้า แต่ว่าในธรรมชาติมักไม่เห็นถุงเท้านี้
เพราะว่าควายป่าชอบแช่แล้วก็ลุยปลักโคลนจนถุงเท้าเปื้อนไปหมด ความสูงที่ระดับไหล่ 1.6-1.9 เมตร น้ำหนักถึง 800-1,200 กก. แต่ว่าปราดเปรียวมาก ชอบนอนแช่ปลักให้ดินโคลนพอกลำตัวเพื่อป้องกันแมลงรบกวน มีนิสัยชอบอยู่เป็นฝูง เมื่อบาดเจ็บจะดุร้ายมาก กินใบไม้ ต้นหญ้า และก็หน่อไม้ ตกลูกครั้งละ 1 ตัว ตั้งท้องนานราวๆ 10 เดือน ตอนนี้เจอบริเวณเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง จังหวัดอุทัยธานี แค่นั้น
ชื่อสามัญ : Wile Water Buffalo
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Bubalus bubalis
ชื่ออื่น : มหิงสา…
นกแต้วแล้วท้องดำ ขนาดลำตัววัดจากจงอยปากถึงโคนหางยาว 21 เซนติเมตร อาศัยอยู่เฉพาะในป่าดิบที่ราบต่ำ มักจะทำรังบนกอระกำ และก็กอหวาย ซึ่งมีหนามแหลม ชอบกินไส้เดือน ส่งเสียกร้อง “วัก วัก” เพื่อประกาศอาณาเขตแล้วก็ร้องหาคู่ ส่งเสียงร้อง “แต้ว แต้ว” ขณะตกใจ ฤดูผสมพันธุ์เริ่ม พ.ค.
ปัจจุบันนี้เจอที่เดียวในโลก ที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาประ-บางคราม (เขานอจู้จี้) จังหวัดกระบี่ คาดว่าเหลืออยู่ไม่เกิน 100 ตัว แล้วก็มีแนวโน้มว่าจะสูญพันธุ์เร็วนี้ๆเพราะ ถิ่นที่อยู่กำลังถูกบุกรุกอย่างหนัก…
นกกระเรียน อยู่ในตระกูลนกบินได้ขนาดใหญ่ที่สุด สูงโดยประมาณ 150 เซนติเมตร พบตามหนอง บึง แล้วก็ท้องทุ่ง หากินเป็นคู่และก็กลุ่มครอบครัว
จับคู่แบบผัวเดียวเมียเดียว กินแมลง สัตว์เลื้อยคลาน สัตว์น้ำ เมล็ดพืช แล้วก็ต้นอ่อนของพืชน้ำ ปัจจุบันนี้ไม่พบในประเทศไทยเนื่องจากว่าถูกล่า รวมทั้งแหล่งที่อยู่อาศัยถูกทำลาย แต่ว่ายังพบในประเทศลาวแล้วก็เขมร
ชื่อสามัญ : Sarus Crane
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Grus antigone sharpii
ชื่ออื่น : _…